Cảnh báo vô sinh hay “dấu hiệu của lạc nội mạc tử cung”
Trong lạc nội mạc tử cung, các tế bào nội mạc tử cung bị lạc chỗ trong tiểu khung bên ngoài buồng tử cung. Các triệu chứng tùy thuộc vào vị trí của lạc nội mạc tử cung. Bộ ba triệu chứng kinh điển là thống kinh, giao hợp đau và vô sinh, nhưng các triệu chứng cũng có thể bao gồm khó đi tiểu và đau khi đại tiện. Mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng không liên quan đến giai đoạn bệnh. Chẩn đoán khi quan sát thấy trực tiếp hoặc đôi khi thông qua sinh thiết, thường qua nội soi ổ bụng. Các phương pháp điều trị bao gồm thuốc chống viêm, thuốc ức chế hoạt động của buồng trứng và tăng trưởng mô nội mạc tử cung, phẫu thuật cắt bỏ vùng niêm mạc tử cung lạc chỗ và nếu bệnh nghiêm trọng và không có kế hoạch có con thì có thể cắt tử cung đơn thuần hoặc cắt tử cung và phần phụ hai bên.
Đĩa đệm được cấu tạo bởi 2 đĩa sụn, tiếp giáp với xương đốt sống. giữa 2 đĩa sụn trên và dưới là bao xơ. Bao xơ là một cấu trúc giống cái kén tằm, khá dai chắc, bên trong chứa một chất giống như tròng trắng trứng, gọi là nhân nhầy. Đĩa đệm là một đĩa ngăn cách giữa 2 đốt sống, vừa bảo đảm cho các đốt sống có thể gấp duỗi được, vừa chịu trách nhiệm phân bố bớt lực khi cột sống bị tác động.
Thoát vị đĩa đệm là hiện tượng bao xơ bị rách, nhân nhầy thoát ra, tạo thành một khối, chèn ép lên các rễ thần kinh trong ống sống, từ đó gây ra các triệu chứng như đau thần kinh tọa (nếu ở lưng), đau cổ vai tay (nếu ở cổ), tê, yếu hoặc liệt, giảm hay mất cảm giác, suy hô hấp, rối loạn tiêu tiểu...
Ở mặt sau đĩa đệm, tức mặt trước của ống sống, nơi đĩa đệm tiếp xúc với ống sống, có một dây chằng khá chắc chắn, ngăn cách đĩa đệm và ống sống, gọi là dây chằng dọc sau. Dựa trên mối tương quan giữa khối thoát vị, bao xơ và dây chằng dọc sau, người ta phân loại khối thoát vị theo những thể khác nhau.
Thoát vị đĩa đệm dạng lồi là khi bao xơ bị rách không hoàn toàn, đĩa đệm phình ra, gọi là lồi đĩa đệm. Khi bao xơ bị rách hoàn toàn nhưng dây chằng dọc sau còn nguyên, nhân nhầy thoát ra và nằm phía dưới dây chằng dọc sau, gọi là thoát vị đĩa đệm dạng vỡ. Nếu dây chằng dọc sau bị rách, nhân nhầy chui qua đó, gọi là thoát vị qua dây chằng dọc sau. Còn khi mà khối thoát vị qua dây chằng dọc sau, nhưng có một mẩu đứt rời và di lệch đi xa, gọi là thoát vị có mảnh rời (hình).
Theo một số nghiên cứu của các tác giả Hoa kì, 70% dân số bị thoát vị đĩa đệm. Rất may là 1/3 số người bị thoát vị đĩa đệm không có triệu chứng gì. 1/3 khác thì có triệu chứng như đau nhức nhưng sau khi ngủ dậy vươn vai một cái là hết. Chỉ có 1/3 còn lại là cần đến thầy thuốc, và trong số cần đến thầy thuốc, chỉ có rất ít người phải mổ. Người ta tính, số người phải mổ thoát vị đĩa đệm chỉ bằng 1% số người bị thoát vị đĩa đệm. Ở Việt nam, với dân số là 94 triệu người, như vậy chúng ta có gần 22 triệu người bệnh thoát vị đĩa đệm cần đến thầy thuốc, và 658.000 người thực sự cần mổ thoát vị đĩa đệm.
22 triệu người bệnh thoát vị đĩa đệm cần đến thầy thuốc sẽ đến các thầy võ, thầy trật đả, thầy lang, các nhà xoa bóp, bấm huyệt, và các bác sĩ đông tây y, vật lí trị liệu… Và đại đa số trong 22 triệu người ấy hết bệnh, hay các triệu chứng không còn. Đó cũng là cơ hội để các "nhà" này quảng cáo mình, và cho là mình giỏi hơn các "nhà" khác nếu gặp bệnh nhân được các "nhà" khác chữa mà không khỏi.
Một số người bệnh không hết đau và các triệu chứng không giảm. Nếu có yếu cơ, liệt, teo cơ, giảm hay mất cảm giác, rối loạn tiêu tiểu, mất khả năng đi lại, mất khả năng ngồi, đứng, nằm, hoặc không thể làm việc... các nhà Phẫu thuật cột sống sẽ ra tay. Tuy nhiên, nếu chỉ có đau mà thuốc và vật lí trị liệu thất bại, nên tiêm thấm (tiêm vào ống sống), nếu không hết thì mới mổ.
Có nhiều phương pháp mổ. Từ mổ hở thông thường, mổ vi phẫu, mổ xâm lấn tối thiểu (Metrx) và mổ nội soi. Mổ nội soi là phương pháp ít xâm lấn nhất, và được coi là tiên tiến nhất. Do mổ nội soi là phương pháp khó áp dụng, chưa phổ biến, nên mổ vi phẫu vẫn được coi là tiêu chuẩn vàng. Các phương pháp sử dụng laser, sóng radio cao tần... được xem là không có giá trị đối với những trường hợp thoát vị đĩa đệm nặng, nhất là khi khối thoát vị đã xé rách dây chằng dọc sau.
Cần lưu ý, thoát vị đĩa đệm là bệnh của người trưởng thành cho tới trung niên (20 đến 40 tuổi), ngược lại với bệnh lí hẹp ống sống, thường gặp ở người bệnh lớn hơn 40 tuổi. Hai bệnh lí này có phương pháp điều trị không mổ giống nhau, nhưng cách mổ lại hoàn toàn khác nhau. Trong thoát vị đĩa đệm, sụn còn nguyên, bao xơ chỉ bị rách ở một vị trí. Còn trong bệnh lí hẹp ống sống, cả sụn, bao xơ đều bị vỡ vụn.
Nếu được chẩn đoán đúng, không bị nhầm lẫn với hẹp ống sống, gần như không có khả năng tái phát thoát vị đĩa đệm sau mổ, do nhân nhầy đã được lấy đi hết.
_______________________
Chú ý: Tôi không thần thánh mạch và lưỡi. Tôi chỉ xem mạch và lưỡi cuối cùng sau khi đã khám và vấn chẩn. Trên lâm sàng thực sự phức tạp, tôi không khuyến khích các bạn chỉ dựa vào mạch, hoặc chỉ dựa vào lưỡi để kê đơn.
Là bác sĩ hiện đại chúng ta nên có càng nhiều thông tin, các kết quả chụp chiếu xét nghiệm càng tốt. Chúng ta càng tiệm cận với nguyên nhân gây bệnh. Có rất nhiều trường hợp vì quá tự tin mà chỉ xem lưỡi hoặc chỉ mạch, rồi cuối cùng nói chả đúng triệu chứng nào, kê đơn cũng không hiệu quả gì.
_______________________
Đầu tiên: Chất lưỡi bệnh nhân rất nhạt (bợt), thể hiện là dương hư, huyết hư.
Vùng 1: Đầu lưỡi hình tam giác, thể hiện suy nghĩ nhiều, can khí không điều đạt.
Vùng 2: Lưỡi rất mỏng, rêu lưỡi bong tróc. Lưỡi mỏng (cơ nhục) thuộc tỳ, Tỳ dương hư: Không muốn ăn, không ngon, đi ngoài phân sống, phân lỏng, nát, không thành hình.
Vị khí hình thành rêu lưỡi, rêu không không đều -> Vị khí tổn thương: Không muốn ăn, ăn không tiêu hóa được, hay đầy bụng.
Vùng 3: Vùng can đởm chất lưỡi nhạt hơn hẳn -> Can huyết hư, nhất định có vấn đề về kinh nguyệt. Đứng lên ngồi xuống sẽ chóng mặt, hoặc có thể trí nhớ giảm….
Vùng 4: Vùng tâm phế chất lưỡi rất nhạt và bị lõm xuống. Thể hiện
Tâm huyết hư: là hồi hộp, sợ sệt, Tâm phiền mất ngủ hay mê, dễ sợ hãi, chóng quên, hoa mắt chóng mặt….
Tâm dương hư: hồi hộp, cảm giác vùng Tim như rỗng không, sợ sệt, khó chịu vùng ngực, thân thể tay chân lạnh, đoản hơi thở gấp, tự ra mồ hổi, sắc mặt trắng bệch, mỏi mệt yếu sức…
Phế khí hư: ho suyễn đoản hơi, tiếng nói thấp nhỏ, tự ra mồ hôi, sợ gió, rất dễ cảm mạo…Phế chủ nhất thân chi khí, ở bệnh nhân này phù hợp với khí hư hạ hãm mà gây ra sa tử cung.
_______________________
Nhiều như thế thì điều trị như thế nào. Nhiều như thế nhưng chung lại bệnh nhân được chẩn đoán là: Dương hư, Khí hư, Huyết hư
Cơ thể là tổng hòa của các yếu tố. Nên trị pháp chung cho trường hợp này là: Ôn dương, Ích khí, Dưỡng huyết.
Ôn thận dương hay tỳ dương? Ích thận khí, phế khí hay tỳ khí? Dưỡng tâm huyết, can huyết? Câu trả lời phụ thuộc vào thời gian làm lâm sàng của mỗi người, phụ thuộc vào sở học của mỗi người.
Nếu là tôi thì tôi sẽ giai đoạn đầu sẽ là Ôn dương Ích khí. Giai đoạn sau mới Dưỡng huyết. Còn bạn?
